Bakterie probiotyczne (probiotyki) stały się przedmiotem wielu spekulacji na temat skuteczności ich działania. Czy podawanie ich psu daje spodziewane efekty? Warto przyjrzeć się teorii i praktyce w tym temacie.
Źródło: Shutterstock
Żywność probiotyczna to produkty zawierające żywe komórki drobnoustrojów (bakterii lub drożdży) o udowodnionych naukowo właściwościach, poprawiających stan zdrowia, wywierających korzystne działanie w przewodzie pokarmowym. Stanowi ona rodzaj żywności funkcjonalnej Wywierane przez nią działania mogą polegać na poprawie stanu zdrowia i zmniejszeniu ryzyka chorób.
Mikroflora przewodu pokarmowego każdego organizmu stanowi swoisty ekosystem i ma bardzo duże znaczenie dla zdrowia i funkcji fizjologicznych. Jej liczebność przewyższa 10-krotnie liczbę wszystkich komórek ciała zwierzęcia i obejmuje około 400 gatunków należących do kilkudziesięciu rodzajów, zarówno korzystnych dla organizmu, jak i szkodliwych. Na zachowanie właściwej równowagi obu grup ma wpływ wiele czynników, wśród których najważniejszymi są dieta oraz środki farmakologiczne. Dlatego też, wprowadzanie do diety odpowiednio dobranych, zarówno jakościowo, jak i ilościowo składników funkcjonalnych, może zapewnić zachowanie naturalnej równowagi tego specyficznego ekosystemu, a nawet dominację bakterii pozytywnie oddziałujących. Wzbogacanie mikroflory jelitowej w kierunku bakterii, które korzystnie oddziałują na organizm powinno się prowadzić przez stosowanie produktów żywnościowych lub preparatów, zawierających żywe kultury bakterii probiotycznych, ze szczególnym uwzględnieniem bakterii mlekowych z rodzaju Lactobacillus oraz Bifidobacterium.
Pojęcie probiotyku pochodzi od greckich słów pro, czyli za i bios oznaczającego życie. Terminem tym określa się wyselekcjonowane żywe mikroorganizmy, które spożyte w stanie żywym, w odpowiednio dużej ilości, mają zdolność przeżycia pasażu jelitowego i wywierają korzystny wpływ na zdrowie zwierzęcia. Mikroorganizmy probiotyczne, głównie bakterie kwasu mlekowego, są niezbędne do prawidłowej pracy przewodu pokarmowego. Zasiedlając go wywierają korzystne działanie na ustrój gospodarza, m. in. poprzez poprawę równowagi mikroflory jelitowej. Zapobiegają pojawianiu się nietolerancji pokarmowych, niestrawności oraz wielu schorzeń, na przykład grzybicy. Obecność bakterii mlekowych zapobiega także rozwojowi bakterii chorobotwórczych i gnilnych, chroni przed drożdżycami przewodu pokarmowego. Wzbogacanie codziennej diety w bakterie probiotyczne korzystnie wpływa na zdrowie przez zmniejszenie kolonizacji przewodu pokarmowego, przez takie drobnoustroje patogenne, jak Clostridium perfringens, Cl. difficile, Cl. jejuni, Helicobacter pylori, Salmonella spp., Escherichia coli czy Listeria monocytogenes, często o dużej odporności na antybiotyki. Bakterie probiotyczne powodują także aktywację wielu różnych naturalnych mechanizmów, zwłaszcza na poziomie flory bakteryjnej i jej metabolizmu
Według danych literaturowych, najkorzystniejszy wpływ u danego gatunku zwierzęcia wywierają te bakterie, które są wyizolowane z przewodu pokarmowego tego danego gatunku. Obecnie dostępnych jest tylko kilka preparatów dedykowanych dla psów, ale sądząc po zainteresowaniu właścicieli tego typu specyfikami, ich ilość może gwałtownie wzrosnąć.
