Kleszcz u psa - jak go bezpiecznie usunąć?

Kleszcze to poważne zagrożenie nie tylko dla zdrowia ludzi, ale również dla zwierząt domowych. W dawnych czasach zapewne nie przywiązywano do tej kwestii większej uwagi. Obecnie wiemy już jednak, że kleszcz u psa to bynajmniej nie tylko problem "estetyczny". Samo ukąszenie może prowadzić do rozwoju rozmaitych, poważnych chorób odkleszczowych. Jeszcze większe ryzyko stwarza jednak nieprawidłowe usuwanie kleszczy u psa.

Tutaj każdy poważniejszy błąd może narazić naszego czworonoga na naprawdę poważne problemy zdrowotne. Co więcej, wbrew obiegowemu stereotypowi kleszcz usunięty w pełni bynajmniej nie oznacza kleszcza usuniętego prawidłowo. Zależnie od tego, w jaki sposób wyciągniemy insekta z ciała naszego czworonoga, ryzyko zdrowotne będzie mniejsze lub większe. Należy pamiętać, że kleszcz jest żywym organizmem, który reaguje na bodźce zewnętrzne, co oznacza rzecz jasne także reakcje na wszelkie ściskanie, kręcenie czy obracanie.

Jak więc prawidłowo wyciągnąć kleszcze psu? W jaki sposób i jak często należy przeglądać sierść naszego czworonożnego kompana? Przyjrzyjmy się tej kwestii nieco dokładniej i postarajmy się udzielić odpowiedzi na powyższe pytanie.

Kleszcz u psa: podstawa to umiejętne i regularne przepatrywanie sierści

Należy zacząć od tego, że sama prawidłowa technika usuwania kleszczy z psiego ciała to jeszcze nie wszystko. Koniecznym etapem wstępnym czy też profilaktycznym jest regularne przeglądanie psiej sierści. Dlaczego jednak jest to tak istotne? Co do zasady uważa się, że kleszcz u psa a także u człowieka staje się znacznie bardziej niebezpieczny po upływie około 24 godzin od ukąszenia. Wynika to z faktu, że to właśnie mniej więcej wtedy kleszcz zaczyna w sposób wzmożony uwalniać toksyny. Stąd też podkreśla się, że na przykład ryzyka zakażenia Boreliozą znacząco rośnie właśnie po upływie pierwszych 24 godzin. Niestety, nawet najszybsza oraz prawidłowa ekstrakcja pasożyta służy jedynie minimalizacji ryzyka. W skrajnych wypadkach już samo ukąszenie może poskutkować poważną chorobą, o czym jest mowa w dalszych częściach tekstu. 

Kolejny ważny aspekt wiąże się z tym, że noszenie kleszcza w ciele siłą rzeczy zwiększa ryzyko szarpania insekta, przygniatania go i tak dalej. Pamiętajmy, że nasz pies najpewniej ciągle znajduje się w ruchu, ociera się o meble, zmienia pozycję ciała w trakcie snu itd. Z tego powodu błędne jest nastawienie właścicieli, którzy sądzą, iż lepiej poczekać aż kleszcz u psa urośnie, ponieważ wtedy łatwiej owada wyciągnąć. Zasada jest prosta i brzmi następująco: im szybciej nastąpi poprawne usuwanie kleszcza u psa, tym bezpieczniej dla zdrowia naszego czworonoga.

Jak często więc należy przeglądać psią sierść? Co do zasady, powinniśmy to robić po każdym spacerze, zwłaszcza w porze wiosenno-letniej. Należy pamiętać, że zarówno pies, jak i człowiek wcale nie muszą przebywać na przykład w wysokiej trawie, aby narazić się na ukąszenie kleszcza. Owady te często bytują między innymi na liściach drzew i właśnie z tego powodu nierzadko po spacerze w parku czy po lesie zdarza się nam znajdować kleszcza w naszych włosach.

Kolejny dość powszechny stereotyp głosi, że kleszcz u psa będzie się zagnieżdżał właściwie wyłącznie w określonych partiach ciała, takich jak okolice pach, szyja czy podbrzusze. Oczywiście, również ten stereotyp jest błędny. Wiele będzie bowiem zależeć po prostu od rodzaju sierści naszego czworonoga. W przypadku psów krótkowłosych, jak np. Dalmatyńczyki z pewnością niejeden raz znajdziemy kleszcze uczepione grzbietu, czyli teoretycznie tej okolicy psiego ciała, która nie należy do "lubianych" przez te niebezpieczne pajęczaki.

Sierść psa należy więc przeglądać po każdym spacerze i obserwując wszystkie rejony ciała. Szczególną uwagę warto zwrócić na okolicę oczu, ponieważ paradoksalnie właśnie tam najłatwiej jest kleszcze nie dostrzec. 

Jak bezpiecznie wyciągnąć kleszcza psu?

Technika jeżeli chodzi o usuwanie kleszcza u psa nie będzie znacząco się różnić od usuwania kleszczy z ciała ludzkiego. Co więcej, dla dobra naszego czworonożnego przyjaciela lepiej będzie nawet wyobrazić sobie, że wyciągamy kleszcza właśnie z ciała własnego czy ciała naszego dziecka, ergo: konieczne jest zachowanie najwyższej ostrożności. 

Do usuwania kleszczy zawsze używamy albo odpowiednio dobranej pod względem rozmiaru pęsety(musi ona pozwalać na dokładne chwycenie owada) albo też specjalnych przyrządów, jakie można nabyć w niektórych aptekach. Kleszcza chwytamy w miarę mocno, jednak nie nadmiernie możliwie jak najbliżej główki, ergo jak najbliżej skóry psa. Zaczepianie pęsetą lub innym narzędziem o korpus kleszcza niestety najczęściej kończy się pozostawieniem główki. Samo usuwanie kleszcza u psa odbywa się zdecydowanym jednak nie rwanym ruchem. Nie należy kleszcza obracać ani tym bardziej szarpać zbyt mocno. 

Pamietajmy, że do nabycia są narzędzia oferujące większą swobodę i bezpieczeństwo usuwania kleszczy z ciała, niż zwykła pęseta. Mogą to być specjalne pompki(stosuje się je jednak raczej tylko w przypadku ras krótkowłosych), zaczepki lub pętelki. Jeżeli nie jesteśmy pewni naszych umiejętności manualnych oraz sposobu obchodzenia się pęsetą kosmetyczną, dobrze będzie skorzystać np. z pętelek, które znacząco ułatwiają prawidłową ekstrakcję owada.

Poprawne usunięcie powoduje, że kleszcz u psa został wyciągnięty w całości, a więc razem z główką oraz wszelkimi kończynami. Należy dokładnie to sprawdzić oglądając z bliska zarówno samego insekta, jak też przyglądając się miejscu ukąszenia na skórze psa. Każdy, nawet drobny czarny ślad może świadczyć o tym, że część kleszcza została w ciele. W takim wypadku konieczne jest jak najszybsze udanie się do weterynarza. Niebezpieczna dla zdrowia zwierzęcia może być bowiem nie tylko zostawiona główka kleszcza, ale także kończyny.

Po usunięciu kleszcza oraz przejrzeniu miejsca zakażenia dezynfekujemy ten obszar psiej skóry. Można do tego użyć wody utlenionej lub spirytusu salicylowego, chyba, że posiadamy lepsze, specjalistyczne preparaty do odkażania.

Kleszcz u psa: czego absolutnie nie wolno robić?

Niestety, temat usuwania kleszczy jest dosyć głęboko zakorzeniony w tzw. społecznej świadomości, stąd też istnieje wokół niego całe mnóstwo ewidentnie szkodliwych stereotypów. Jeden z nich mówi np. o zalewaniu kleszcza olejem, oliwą lub- uwaga- benzyną. Rzekomo pomaga to łatwiej usunąć kleszcza z ciała. Być może jest to prawda, jednak zalewanie kleszcza czymkolwiek powoduje, że owad automatycznie "wypluwa" z siebie toksyny. 

To samo dotyczy obracania kleszcza, uciskania go, częściowego zgniatania lub wyciągania "na raty". Jedyna bezpieczna metoda a zarazem jedyna poprawna odpowiedź na pytanie pod tytułem jak wyciągnąć kleszcza psu mówi, że cały proces musi odbyć się szybko i zostać zakończony całkowitą, jednorazową ekstrakcją owada. 

Tak samo absolutnie wykluczone jest częste dezynfekowanie skóry psa przed ekstrakcją kleszcza, smarowanie miejsca zakażenia czy chociażby polewanie wodą. Jeżeli nasz czworonóg posiada bujną sierść, która przeszkadza w usunięciu kleszcza, możemy albo przyciąć sierść w okolicy ukąszenia albo ostatecznie udać się po pomoc do lekarza weterynarza.

Środki bezpieczeństwa dla właściciela 

Należy pamiętać, że niektóre choroby odkleszczowe mogą przenosić nawet poprzez dotknięcie owada. W przypadku zwierząt domowych takie ryzyko jest niewielkie po prostu ze względu na obecność sierści, jednak w odniesieniu do ludzi zagrożenie jak najbardziej istnieje. usuwanie kleszcza u psa zawsze powinno przebiegać w gumowych rękawiczkach. 

Najlepiej też dokonywać zabiegu w miejscu, które zapewnia dobre oświetlenie. Miejmy również przygotowane np. naczynie lub chociażby warstwę papieru toaletowego, gdzie po ekstrakcji będziemy mogli położyć kleszcza i dokładnie mu się przyjrzeć.

Kleszcz u psa: ewentualne objawy choroby

Niestety, nawet w przypadku, kiedy jesteśmy praktycznie pewni, iż kleszcz u psa został w przypadku naszego czworonoga usunięty prawidłowo-nie zwalnia nas to od konieczności obserwowania zwierzęcia. 

Lista możliwych chorób odkleszczowych jest całkiem pokaźna. Co do zasady, przez co najmniej kilka tygodni po usunięciu kleszcza należy zwracać uwagę na wszelkie niepokojące zmiany w zachowaniu oraz wyglądzie. Niektóre choroby przenoszone przez kleszcze mogą objawiać się dość szybko po zakażeniu, inne z kolei nierzadko dają pierwsze objawy czasami dopiero po pewnym czasie. Co więcej, przebieg a także objawy może niekoniecznie pasować do opisów z internetu, stąd też naprawdę warto zwracać na wszystkie możliwe zmiany.

Szczególnie powinny nas zaniepokoić takie objawy, jak:

  • 1. Utrata łaknienia przez psa
  • 2. Otępienie, osowiałość, nagły brak energii
  • 3. Wymioty, rzadziej biegunki
  • 4. Wyraźna zmiana masy ciała
  • 5. Wszelkie nieoczekiwane zmiany zachowania
  • 6. Zmiana sposobu chodzenia. Fachowo nazywa się to "kulawizną", jednak nazwa może być nieco myląca: każda zmiana poruszania się psa po usunięciu kleszcza jest niepokojąca i powinna zostać zgłoszona lekarzowi weterynarii.
  • 7. Gorączka. Tak, przez jakiś czas po usunięciu kleszcza należy regularnie mierzyć psu temperaturę.
  • 8. Trudności w oddychaniu. Ważny punkt i należy uważnie obserwować psa pod tym kątem.