Jak się liczy wiek psa w stosunku do życia człowieka

Od lat 50. ubiegłego wieku określanie wieku psa w "latach ludzkich" odbywało się najczęściej wg przelicznika 7:1 - jeden rok psi miał odpowiadać aż siedmiu ludzkim. Mimo że ten sposób jest z nami od tak dawna, nie ma on stuprocentowego odzwierciedlenia w praktyce. Wzór ten został najprawdopodobniej wyprowadzony z prostej statystycznej zależności - takiej, że ludzie żyją średnio około 70 lat, a psy 10. Dzielimy te liczby przez siebie i otrzymujemy "zasadę 7 lat".

Źródło: Designed by Freepik

Czy nie wystarczy pomnożyć przez 7?

Są też opinie, że oryginalnie była to sztuczka marketingowa, która miała na celu edukację społeczeństwa na temat tego, jak starzeją się psy, po to, by zachęcić ich właścicieli do zabierania swoich pupili do weterynarza przynajmniej raz do roku.

Stosując się do generalnych wytycznych Amerykańskiego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii, wiek najlepszego przyjaciela człowieka powinniśmy obliczać stosując się do trzech zasad:

  • pierwszy rok życia czworonoga średnich rozmiarów to około 15 lat u człowieka;
  • drugi rok to około 9 lat;
  • a od trzeciego w górę każde mijające 365 dni to dla psa około 5 lat życia.       

W jaki sposób naukowcy doszli do takich wniosków?

Nie ma na to pytanie precyzyjnej odpowiedzi, jako że wpłynęła na to ogromna ilość czynników. Klasyfikacja jest generalnie oparta na tym, ile związanych ze starością problemów zdrowotnych znajdują w tych zwierzętach weterynarze. Dane na temat długowieczności psów są zbierane z trzech głównych źródeł: firm zajmujących się ubezpieczaniem zwierząt, badań prowadzonych przez stowarzyszenia zrzeszające miłośników danej rasy i ze szpitali weterynaryjnych.

Koty i małe psy są często uznawane za stare w wieku 7 lat, choć wiemy, że mają wtedy wciąż w sobie niemałe pokłady energii. Psy należące do większych ras zazwyczaj żyją krócej, niż ich mniejsi bracia, przez co bywają uznawane za "seniorów", gdy mają 6, a czasami nawet 5 lat. Dog niemiecki, którego oczekiwana długość życia jest szacowana na 7-10 lat, w dniu swoich czwartych urodzin jest wg ludzkiej skali już 35-latkiem.

Dlaczego małe psy żyją dłużej, niż duże?

Generalnie - nie wiadomo. Ta dziwna zależność wprawia naukowców w zakłopotanie od lat i nie udało się jeszcze przeprowadzić badania, które by ją w wystarczającym stopniu wyjaśniało. Patrząc na ogół królestwa zwierząt, a szczególnie ssaków, możemy dostrzec zależność zgoła odwrotną. Duże ssaki, takie jak słonie, czy wieloryby, żyją zazwyczaj dłużej, niż małe - np. myszy. Jedną z możliwych przyczyn jest to, że przyspieszony wzrost dużych psów powoduje większe ryzyko nieprawidłowego, niekontrolowanego rozrostu komórek, a w rezultacie śmierci w wyniku choroby nowotworowej.

W jak bardzo przyspieszonym tempie starzeją się większe psy? Naukowcy doszli do wniosku, że każde dwa kilogramy masy ciała czworonoga zmniejszają jego oczekiwaną długość życia o miesiąc.

Nowa metoda obliczania wieku psa

Badanie przeprowadzone w 2019 roku przez naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego przedstawiło nowy sposób na określenie wieku naszego pupila. Jest on oparty na zmianach, jakim podlega, podczas starzenia się, DNA - zarówno psie, jak i ludzkie.
Wraz z upływem czasu, począwszy od narodzin, do molekuł naszego DNA dołączane są grupy metylowe, które zmieniają jego aktywność. Ten proces - nazywany metylacją DNA - jest używany do badania starzenia się ludzi przez pryzmat tzw. zegara epigenetycznego.

Naukowcy przebadali DNA 104 labradorów, wśród których najstarszy liczył sobie 16 lat więcej, niż najmłodszy, aby następnie porównać ich zegary epigenetyczne do naszych, ludzkich. Rezultaty doprowadziły do wyprowadzenia następującego wzoru: aby uzyskać wiek psa w skali ludzkiej, należy pomnożyć naturalny logarytm jego wieku przez 16 i dodać 31. Kalkulator naturalnych logarytmów można łatwo znaleźć w internecie. 

Trzeba jednak zauważyć, że przebadano tylko jedną rasę, a więc nie wiadomo, czy wzór ten działa dla wszystkich psów. Niezależnie od tego jednak można z całą pewnością stwierdzić, że da on dokładniejsze rezultaty, niż zwyczajne mnożenie wieku czworonoga przez 7.